Zbiory bibliologiczne - Biblioteka Narodowa

EN

Zbiory bibliologiczne

Zbiory bibliologiczne są kolekcją różnych typów publikacji wydanych po 1800 roku, wydzielonych na podstawie kryterium treściowego. Zakres tematyczny gromadzonego piśmiennictwa polskiego i zagranicznego obejmuje bibliografię, informatologię, papiernictwo, drukarstwo i introligatorstwo, ruch wydawniczy, księgarstwo, bibliotekarstwo, bibliofilstwo i ekslibrisologię, czytelnictwo, czasopiśmiennictwo, historię książki i innych zbiorów bibliotecznych.

Kolekcję bibliologiczną tworzą książki (ponad 80 000 woluminów), czasopisma (ponad 115 000 woluminów), dokumenty życia społecznego (ponad 200 000 jednostek) oraz Archiwum Samuela Tyszkiewicza i Archiwum Themersonów, które zawierają również nietypowe materiały biblioteczne, takie jak prasa drukarska i klocki introligatorskie z Oficyny Florenckiej, linoryty, matryce do druku, kostki drukarskie i projekty okładek książek Franciszki i Stefana Themersonów.

ZZB gromadzi nie tylko publikacje polskojęzyczne, które otrzymywane są w ramach egzemplarzy obowiązkowych, ale również nabywa najnowsze monografie zagraniczne, pozyskuje obcojęzyczne bibliografie oraz prenumeruje ukazujące się na świecie czasopisma bibliologiczne posiadające współczynnik impact factor.

Bibliologiczne dokumenty życia społecznego dzielą się na dwie kolekcje. Pierwszą z nich tworzą ukazujące się od 1801 roku katalogi antykwarskie, aukcyjne, księgarskie i wydawnicze. Drugą są teki dokumentacyjne, w których przechowuje się dokumenty życia społecznego w układzie tematycznym, odpowiadającym konkretnym zagadnieniom bibliologii. Znajdują się wśród nich normy bibliotekarskie, bibliograficzne i wydawnicze, a także afisze i plakaty, materiały z krajowych i zagranicznych zjazdów, konferencji, narad, seminariów, warsztatów, wystaw, targów księgarskich i innych imprez branżowych, dokumenty obrazujące pracę bibliotek wszystkich typów, w tym także Biblioteki Narodowej, a także wydawnictw, towarzystw i stowarzyszeń zawodowych. Kompletowane są także dokumenty dotyczące wybitnych bibliotekarzy.

W zbiorach bibliologicznych znajdują się również wycinki prasowe, które od 2008 roku gromadzone są na płytach CD-ROM. Pozostałe bibliologiczne dokumenty elektroniczne to przede wszystkim polskie i zagraniczne bibliografie narodowe, informatory o bibliotekach, księgarniach, wydawnictwach piśmiennictwa o BN.

W zbiorach bibliologicznych znajdują się również fotografie dokumentujące działalność Biblioteki Narodowej.

Informacje na temat historii zbiorów bibliologicznych można znaleźć w artykułach Wandy Szolginowej Zbiory bibliologiczne Biblioteki Narodowej („Rocznik Biblioteki Narodowej”, t. 3, 1967, s. 399-420 oraz Zbiory bibliologiczne (50 lat Biblioteki Narodowej. Warszawa 1928–1978, Warszawa 1984, s. 271-279.

Na koniec 2020 roku zbiory bibliologiczne liczyły 511 000 jednostek.

Gromadzeniem, opracowaniem, przechowywaniem i udostępnianiem czasopism w Bibliotece Narodowej zajmuje się Zakład Zbiorów Bibliologicznych.