Dwadzieścia pięć lat temu zmarł Jerzy Giedroyc
Jerzy Giedroyc, twórca Instytutu Literackiego, redaktor „Kultury” i „Zeszytów Historycznych”, jedna z najwybitniejszych postaci polskiego życia intelektualnego drugiej połowy XX wieku odszedł 14 września 2000 roku w Maisons Laffitte.
Urodził się w Mińsku w 1906 roku, studiował na Uniwersytecie Warszawskim. Pełnił funkcję redaktora pisma „Bunt Młodych”, które w roku 1936 zmieniło nazwę na „Polityka” i wychodziło do września 1939. W czasie wojny przebywał w Bukareszcie, Palestynie, Anglii. Był żołnierzem 2. Korpusu Polskiego, walczył pod Tobrukiem. W 1946 roku w Rzymie założył Instytut Literacki, rok później przeniesiony do Paryża. Od roku 1947 wydawał czasopismo „Kultura”, a od 1962 – „Zeszyty Historyczne”. Odegrał kluczową rolę w kształtowaniu polskiej literatury emigracyjnej. Publikował i promował utwory przebywających na obczyźnie najwybitniejszych polskich pisarzy, m.in. Witolda Gombrowicza i Czesława Miłosza, Jerzego Stempowskiego i Kazimierza Wierzyńskiego, a także Mariana Pankowskiego i Marka Hłaskę, Aktywnie wspierał też pisarzy tworzących w kraju, lecz prześladowanych ze względów politycznych, wśród nich: Stefana Kisielewskiego czy Kazimierza Orłoś, Marka Nowakowskiego czy Stanisława Barańczaka. Publikował prace filozoficzne i utwory literackie pisarzy zagranicznych, których przekłady nie miały szansy ukazać się nad Wisłą: Jeanne Hersch i Simone Weil, Raymonda Aarona i Milovana Dżilasa, George’a Orwella i Arthura Koestlera.
Rok po śmierci Redaktora dziennik „Rzeczpospolita” ustanowił nagrodę jego imienia, przyznawaną za „umacnianie pozycji Polski w Europie oraz kultywowanie dobrych stosunków z narodami Europy Środkowo-Wschodniej”. Pierwszym jej laureatem został Jerzy Kłoczowski. W gronie uhonorowanych Nagrodą im. Jerzego Giedroycia znaleźli się także: Zbigniew Gluza, Jerzy Pomianowski, Krzysztof Czyżewski oraz Natalia Gorbaniewska, Timothy Snyder i Myrosław Marynowicz.
O życiu i dokonaniach Jerzego Giedroycia więcej na blog.polona.pl.