Od Vicka do Herzoga, czyli komiks jako medium nieograniczone. Przypadek Danilo Miloševa Wostoka i jego uniwersum - Aktualności - Biblioteka Narodowa

Danilo Milošev (posługujący się pseudonimem artystycznym Wostok) jest serbskim artystą komiksowym, którego twórczość znalazła uznanie na całym świecie. W Serbii uważany jest za jedną z najważniejszych (obok znanego polskim czytelnikom Aleksandra Zografa) postaci tworzących i animujących alternatywną scenę komiksową. Jego działalność rozpoczęła się na początku lat 90 od publikacji zina Krpelj, który ukazuje się do dziś i jest jednym z najdłużej funkcjonujących zinów w Europie.

Komiksy Wostoka drukowane w Krpelju poruszały szeroko rozumianą tematykę społeczno-polityczną i stanowiły bezlitosną krytykę bieżących wydarzeń związanych z rozpadem Jugosławii. Jego twórczość nie ograniczyła się jednak do tej formy – komiks stał się dla niego narzędziem nie tylko manifestacji poglądów, ale również interpretacji dzieł literatury i filmu oraz sposobem dokumentacji życia społecznego. Graficzne adaptacje autorstwa Wostoka (i zapraszanych do współpracy gości) przybliżały czytelnikom twórczość odkrywanych na nowo klasyków, jak Murnau czy Herzog, opowiadały nieznane szerzej niuanse historii XX wieku, jak historia bitwy nad Sutjeską relacjonowana z partyzanckiej perspektywy i pokazywały artystyczno-literacki świat Vršca, z którym Wostok jest związany. Jedne z najbardziej znanych komiksów oparte są na prozie Nabora Davolca – odkrytego przez Wostoka panońskiego literata oraz życiu Vicka – tajemniczej postaci, której twórczość internetowa stała się inspiracją do stworzenia całego albumu ukazującego serbskie społeczeństwo w krzywym zwierciadle.

Od lat 90 pracownia Wostoka otwarta była dla wszystkich chcących tworzyć. W szczególności zapraszane były do niej osoby mające trudności w zaadaptowaniu się do dramatycznie zmieniającej się rzeczywistości. Efekty wielu lat kolektywnej pracy w legendarnym już domu przy ulicy Drvarskiej ukazały się w antologii „Robusto”, która wydana została w 2016 roku w Kanadzie i otrzymała wyjątkowo przychylne recenzje m.in. od Boba Levina.

A to jedynie niewielki wycinek działalności artystycznej Wostoka.

Choć komiksy autorstwa Miloševa nie doczekały się jeszcze oficjalnego tłumaczenia i wydania w języku polskim, to sam Wostok często odwołuje się w swojej twórczości do polskich pisarzy i reżyserów jak Krzysztof Varga, Krystian Lupa czy Krzysztof Kieślowski.

W mojej prezentacji przedstawię metody pracy Wostoka, drogę jego rozwoju artystycznego i dokonania, które mogą stać się inspiracją dla osób zainteresowanych zarówno komiksem, artystyczną netnografią, jak i wykorzystaniem narracji graficznej w pracy arteterapeutycznej.

Otwarte Seminaria Biblioteki Narodowej – harmonogram i zapisy