Ludzie i kwiaty nad Niemnem. O botaniczno-etnograficznych pasjach Elizy Orzeszkowej
Zapraszamy na spotkanie z dr hab. Małgorzatą Litwinowicz – Ludzie i kwiaty nad Niemnem. O botaniczno-etnograficznych pasjach Elizy Orzeszkowej, które odbędzie się we wtorek 26 września o godzinie 17:00 w siedzibie Biblioteki Narodowej przy al. Niepodległości 213 w Warszawie. Spotkanie jest wydarzeniem towarzyszącym wystawie Rośliny i ludzie. „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej.
„Uczenie się czegoś o ludzie, od ludu, śmiałabym porównać być może do wybierania garści ziarn konopnych z beczki maku” – tak rozpoczyna Eliza Orzeszkowa cykl szkiców, które ukazywały się pod tytułem Ludzie i kwiaty nad Niemnem w piśmie „Wisła” w latach 1888–1891. W tekstach tych wędrujemy razem z autorką przez nadniemeńskie łąki, przez opowieści ludzi mieszkających nad tą wielką rzeką i związanych z nią całym życiem, przez meandry fascynującej wiedzy zielarskiej, a także przez zakosy przesądów i stereotypów, , które rzutowały na opinię światłych inteligentów o białoruskiej społeczności nadniemeńskiej. Orzeszkowa opowiada nam inną historię: o głębokiej relacji łączącej ludzi i krajobraz, o rytmie rzeki i rytmach języka, o pieśniach, które wyrastają z barw określonego otoczenia; wreszcie – o ludziach, od których tego wszystkiego się dowiedziała, wiedźmach i lekarkach.
W trakcie spotkania dr hab. Małgorzata Litwinowicz przypomni te wątki. Wrócimy też wspólnie do fragmentów Nad Niemnem – „opisów przyrody”, które w obiegowej opinii stały się synonimem czegoś zbędnego i nudnego. Postara się także opowiedzieć o tym sposobie pisania jako praktyce medytacji miejsca, celebracji krajobrazu, w którym to, co naturalne pomyślnie łączy się z ludzkimi praktykami: pracą, ruchem, śpiewem.
dr hab. Małgorzata Litwinowicz – pracuje w Zakładzie Historii Kultury w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim. Jest kulturoznawczynią, lituanistką i animatorka kultury. Zajmuje się problematyką polskiej nowoczesności, w szczególności kwestiami związanymi z przemianami medialnymi, wynalazczością i historią środowiskową XIX i wczesnego XX wieku. Zajmuje się też sztuką opowiadania – ostatnie zrealizowane projekty to widowiska narracyjne i słuchowiska Sól ziemi. Obywatele 1918 (na podstawie powieści Józefa Wittlina) oraz Historia Jakubowa. Opowieść ludowa chłopska i babska (na podstawie Słowa o Jakóbie Szeli Brunona Jasieńskiego). Autorka książek: Zmiana której nie było. Trzy próby czytania Reymonta (2019), O starożytnościach litewskich. Mitologizacja historii w XIX-wiecznym piśmiennictwie historycznym byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego (2008). Pracuje obecnie nad projektem Przyswajanie. Kulturowa historia morza w dwudziestoleciu międzywojennym w Polsce.
Ludzie i kwiaty nad Niemnem. O botaniczno-etnograficznych pasjach Elizy Orzeszkowej
Spotkanie z dr hab. Małgorzatą Litwinowicz
26 września (wtorek), 17:00
Biblioteka Narodowa w Warszawie
al. Niepodległości 213